Khu bảo tồn biển vịnh Nha Trang kêu cứu



Gần đây, dư luận tương tự như những người thương yêu lặn biển ở khu bảo tồn biển vịnh Nha Trang bàng hoàng trước thông báo san hô chết hàng loạt ở đảo Hòn Mun – vùng lõi khu bảo tồn vịnh Nha Trang. Nhiều hình ảnh cho thấy thêm san hô chết phủ trắng đáy biển khiến người nào cũng xót xa.

Đáy biển phủ trắng san hô chết

“Dịch Covid-19 ập đến, mình cứ nghĩ là thời cơ chẳng thể nào tốt hơn cho khu bảo tồn biển vịnh Nha Trang trong những số ấy có san hô. Nhiều năm kia khoanh vùng vùng lõi Hòn Mun được coi có hệ sinh thái san hô đẹp hàng đầu Việt Nam. Giờ mình khá bất thần vì khi lặn xuống, chứng kiến cảnh san hô chết hàng loạt, rất đau xót”, anh Quân, một hướng dẫn viên có kinh nghiệm lặn 20 năm ở Nha Trang cho biết.

Giờ mình khá bất ngờ vì khi lặn xuống, chứng kiến cảnh san hô chết hàng loạt, rất đau xót.

Anh Quân, chỉ dẫn viên lặn biển

Bạn đang xem: Khu bảo tồn biển vịnh Nha Trang kêu cứu

Khảo sát thực ra tại Hòn Mun cho thấy san hô chết đồng loạt là có thật.

Tại Quanh Vùng bắc Hòn Mun – nơi được phép lặn, ở đây có các quần thể san hô mềm, hình não, nấm và khá ít san hô sừng. Số lượng sinh vật biển khá ít, trong khi cầu gai, sao biển, hải sâm khá nhiều, một số trong những điểm có rác, lưới đánh cá bám vào san hô.

Tại khu vực đông bắc Hòn Mun – hay còn được gọi là bãi Mama Hạnh, chúng tôi chứng kiến san hô chết đồng loạt. Một số chỉ dẫn viên lặn lâu năm cho biết trước đây Quanh Vùng này san hô rất đẹp, ai đến đây đều muốn lặn Quanh Vùng này để ngắm.

“San hô chết trắng cả một khu vực rộng lớn, ai lặn ở đây thời gian này đều không khỏi xót xa”, anh K., hướng dẫn viên lặn biển, âu sầu buồn bã nói.

Chúng tôi tiếp tục dịch chuyển xuống khoanh vùng tây nam Hòn Mun. Khung cảnh san hô phủ trắng đáy biển khiến người nào cũng bất thần. Dưới đáy biển, cả một khu vực rộng lớn không thể một cây san hô sống, một màu xám xịt bao trùm hàng trăm m2. Trên bờ hàng tấn san hô chết bị sóng đánh dạt, chất đống.

“Khu vực này từng là điểm lặn ưa thích của tớ vì nhiều chiếc san hô và hệ sinh thái nhiều mẫu mã. Mới 2 năm mà giờ cả đáy biển trắng xóa một lớp san hô chết. Tôi không thể tin vào mắt mình nữa”, anh Quân nói.



San hô chết ở Khu Vực đảo Hòn Mun – vùng lõi khu bảo tồn biển vịnh Nha Trang. Ảnh: Xuân Hoát.

Nhóm chúng tôi dịch chuyển về phía nam Hòn Mun, nơi luôn có tàu tuần tra của Ban cai trị Vịnh Nha Trang túc trực. Theo các hướng dẫn viên lặn, Khu Vực này chỉ được chấp nhận lặn bằng mặt nạ ống thở (snokerling), còn lặn dưỡng khí bị cấm. Theo quan sát, đó là Quanh Vùng còn không ít cái san hô sinh sống, hệ sinh thái khá nguyên vẹn.

Tiếp tục khảo sát khu vực đảo Hòn Tằm, tình hình san hô gãy đổ, chết đồng loạt giống Quanh Vùng tây nam Hòn Mun. Đáy biển phủ một màu xám xịt của san hô chết và lớp trầm tích do việc thiết kế trên các đảo lắng đọng gây nên. Khu vực này chúng tôi chứng kiến rất ít sinh vật biển sinh sống.

Qua điều tra thực ra, nhiều tàu cá lượn lờ quanh Quanh Vùng đảo Hòn Mun dù vẫn có thuyền của Ban quản lý vịnh Nha Trang túc trực gần Quanh Vùng đảo.

Theo một số trong những chỉ dẫn viên, các tàu cá này đậu cách đảo chừng 300 m – khoảng cách không biến thành xử phạt – và chờ khi vắng lực lượng kiểm tra họ cố tình thả trôi gần Quanh Vùng đảo để đánh bắt hải sản.

“Sợ đặc biệt là các tàu giã cào hoặc lưới vây. Mỗi lần họ buông lưới, chắc chắn một lượng lớn san hô bị gãy đổ, bùn ở đáy biển trôi theo phủ lên san hô gây chết”, một chỉ dẫn viên cho hay.

Ban quản lý vịnh nói gì?

Trao đổi với Zing, ông Huỳnh Bình Thái, Trưởng Ban cai trị vịnh Nha Trang, thừa nhận có tình hình san hô chết đồng loạt ở khu bảo tồn biển vịnh Nha Trang, đặc biệt là vùng lõi Hòn Mun.

Theo anh Thái, vấn đề san hô chết, tổ chức đã báo cáo lên UBND TP Nha Trang.

“Có nhiều nguyên nhân dẫn đến san hô chết ở vịnh Nha Trang, trong số ấy chủ yếu là do thiên tai, chi tiết là 2 cơn lốc số 12 cuối năm 2017 và bão số 9 năm 2021. Sau cơn lốc số 12, san hô ở vịnh Nha Trang hư hại lên tới 80-90%”, ông Thái cho biết.



Toàn cảnh đảo Hòn Mun – vùng lõi khu bảo tồn biển vịnh Nha Trang. Ảnh: Hải Đình.

Trưởng Ban quản lý vịnh Nha Trang cho biết thêm sau cơn bão số 12, đơn vị phối phù hợp với Viện hải dương học và doanh nghiệp liên quan bắt tay ngay vào phục hồi các rạn san hô.

“Sau gần 2 năm nuôi dưỡng, lượng san hô phục hồi khá tốt thì cơn bão số 9 năm 2021 thường xuyên ập tới. Tại các Quanh Vùng có mực nước sâu 1-3 m ở vùng lõi Hòn Mun, san hô bị đánh gãy trọn vẹn, đến nay vẫn chưa thể phục hồi. Không chỉ thế, các khu vực như Hòn Tằm, Hòn Tre, lượng san hô gãy đổ, chết do bão cũng tương đối lớn”, ông Thái nói.

Cũng theo ông Thái, ngoài bão thì nhân tố biến đổi khí hậu, tăng nhiệt độ trái đất cũng tác động tiêu cực đến san hô không chỉ ở vịnh Nha Trang mà các khu vực như Phú Quốc (Kiên Giang).

“Nhiệt độ tăng làm san hô chết, cộng thêm sự bùng phát của các loài có hại như sao biển gai đã tẩy trắng san hô, tác động rất nặng đến sức khỏe hệ sinh thái. Các nhân tố trên là khách quan, chúng tôi không thể kiểm soát và điều hành”, ông Thái lý giải.

Về vấn đề các tàu đánh cá xâm hại đến vùng lõi khu bảo tồn, ông Thái cũng thừa nhận là có xảy ra.

“Thực tế khu bảo tồn rất lớn, mà doanh nghiệp lại ít nhân sự nên khó quản lý. Những tàu cá luôn chực chờ chỉ cần chúng tôi quay đi, họ lập tức đánh bắt trong khi chúng tôi chỉ có một tàu tuần tra kiểm soát và điều hành. Không những thế, việc xử phạt, bắt gặp cũng khá gian nan. Nhiều trường hợp công ty phải nhờ đến biên phòng, hải đội phối kết hợp mới giải quyết và xử lý tình huống vi phạm được”, Trưởng Ban cai quản vịnh Nha Trang phân trần.

Cũng theo ông Thái, trong năm 2021 và 6 tháng đầu xuân năm mới nay, đội tuần tra đã chặn lại khoảng 49 trường hợp khai thác trái phép, trong những số đó 38 tình huống câu dắt mực, 7 trường hợp lặn đêm và 4 tình huống trũ bao đêm, giã cào. Đồng thời, đội cũng lập 4 biên bản sự việc gửi đến UBND phường Vĩnh Nguyên để theo dõi, gợi nhắc, giáo dục với người vi phạm.



Dịch vụ lặn ngắm san hô ở đảo Hòn Mun. Ảnh: Xuân Hoát. Có thể bạn sẽ thích: Đếm ngược ngày du lịch nội địa bùng nổ dịp 30/4

Hiện, bao quanh các đảo Hòn Tre, Hòn Tằm – nằm trong vịnh Nha Trang – việc thi công diễn ra nhiều năm nay. Một số vị trí được đơn vị xây lấn biển, điều ấy theo các nhà khoa học nhận định sẽ gây ra hiểm họa rất cao đến san hô khi lớp bụi trầm tích theo chiếc chảy phủ lên san hô gây chết.

Có thể bạn sẽ thích: Hòn đảo nào ở Việt Nam sở hữu 2 miệng núi lửa đã tắt?

Ông Thái cho biết việc xây cất, lấn biển, gây hại cho san hô là có.

“Đơn vị luôn giám sát và đo lường, kiểm tra việc xây dựng ở các đảo, san lấp biển dẫn đến lượng trầm tích nội địa tăng, ảnh hưởng tác động xấu đến hệ sinh thái biển. Không những thế, nếu phát hiện có sai phạm tổ chức đều báo cáo, tham mưu lên UBND TP Nha Trang để giải quyết theo thẩm quyền. Đơn cử như trường hợp lấn biển sai phép ở khu du lịch biển Hòn Tằm gây hại cho khu bảo tồn đã được các cấp chính quyền xử lý mới đây”, ông Thái thông tin.

WikiPhuquoc – Cập nhật tin tức mới nhất từ Đảo Ngọc Phú Quốc